The 34th Conference of the Mechanical Engineering Network of Thailand

เมธาสิทธ์ิ เกียรติ์ชัยภา และ บรรยงค์ รุ่งเรืองด้วยบุญ, "การออกแบบและพัฒนาอุปกรณ์กายภาพแขนผ่านกลไกลสะท้อนแบบสมมาตร Arm Rehabilitation Mirror Therapy Linkage", Prachuap Khiri Khan​, 15 - 17 July 2020

Abstrart
ปัจจุบันมีผู้เสียชีวิตเนื่องด้วยโรคหลอดเลือดสมองเป็นอันดับ 2 รองจากอุบัติเหตุ ซึ่งผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองหากไม่
เสียชีวิตก็จะเป็นอัมพฤกษ์หรืออัมพาต อาการของผู้ป่วยจะไม่สามารถควบคุมร่างกายข้างใดข้างหนึ่งได้ ทำให้กลุ่มผู้ป่วยเหล่านี้ต้องอาศัยการทำกายภาพบำบัดเพื่อให้สมองและกล้ามเนื้อสามารถกลับมาทำงานได้อย่างปกติ โดยการกายภาพบำบัด จะแบ่งเป็น 2 ส่วนใหญ่ๆ คือการกายภาพรยางค์ส่วนล่างและส่วนบน ซึ่งปัญหาของการกายภาพบำบัดรยางค์ส่วนบนจะมีปัญหาเรื่องประสิทธิภาพการฟื้นฟู เนื่องด้วยเรื่องของการขาดแคลนอุปกรณ์ที่ต้องใช้ควบคู่กับการทำกายภาพบำบัด เนื่องจากอุปกรณ์เหล่านี้ ต้องนำเข้าจากต่างประเทศและมีราคาแพง ดังนั้นจึงเป็นเหตุผลให้เกิดงานวิจัยนี้ โดยงานวิจัยนี้เป็นการออกแบบและพัฒนาอุปกรณ์ทางกายภาพบำบัดแขนผ่านกลไกลแบบสะท้อน โดยอุปกรณ์จะมีแนวคิดในการนำแขนข้างที่ปกติมาช่วยแขนข้างที่อ่อนแรงผ่านกลไกลแบบสะท้อนด้วยหลักการสมมาตร ซึ่งคล้ายกับการฝึกผู้ป่วยแบบใช้กระจก (mirror therapy) โดยอุปกรณ์ต้องมีความแข็งแรงและกลไกลที่ช่วยในการขยับให้สอดรับกับการขยับแขนของผู้ใช้งานโดยไม่ขัดขวางหรือเป็นอุปสรรค ซึ่งความรู้และความเข้าใจที่ได้จากการพัฒนาอุปกรณ์นี้ ทำให้เข้าใจถึงการเลือกชิ้นส่วนและวัสดุทางวิศกรรมเครื่องกลที่เหมาะสมในการนำมาใช้สร้างอุปกรณ์การทำงานของกลไกลที่ใช้มีการสอดรับกับรยางค์ส่วนบนมนุษย์ ระบบการพยุงน้ำหนักอุปกรณ์และแขนของผู้ป่วยที่ใช้อุปกรณ์ โดยอุปกรณ์นี้จะติดระบบวัดการออกแรงผ่านที่จับของแขนทั้งสองข้าง โดยใช้สเตรนเกจสามแกนเพื่อวัดผลการทดสอบการออกแรงของผู้ใช้งาน ผลการทดสอบอุปกรณ์พบว่าการใช้งานในการกายภาพบำบัดโดยใช้แขนข้างที่ปกติมาช่วยข้างที่อ่อนแรงนั้น มีประสิทธิภาพที่ดีทั้งในด้านการขยับแขน อีกทั้งแขนข้างที่อ่อนแรงขยับได้มากขึ้นเมื่อเปรียบเทียบกับการกายภาพบำบัดด้วยแขนข้างเดียว ส่งผลให้แขนข้างที่อ่อนแรงของผู้ใช้นั้นสามารถออกแรงและควบคุมได้มากขึ้น เป็นผลให้ประสิทธิภาพการฟื้นฟูจากการกายภาพบำบัดสูงขึ้น